چهارشنبه سوری و جشن آتش _ مراسم و آیین ها

جشن آتش

? چهارشنبه‌ سوری و جشن سده، گونه‌ ای از آزمون آتش، در آیین کهن ایران است. جشنی باستانی ست جهت بزرگداشت عنصر آتش. در روزِ جشن، مردم به دشت و صحرا رفته، هیزم و خار فراهم آورده و با فرارسیدن شب و پایین رفتنِ آفتاب، آتش بزرگی افروخته و همگان در پیرامون آن دست‌ در دست هم به نیایش و شادی می‌ پرداختند.
چهارشنبه سوری گردهمایی‌ ست که هُماروزی را می‌ رساند. همازوری در این‌ که، همه‌ ی انسان‌ ها دارای سرچشمه‌ ای واحد هستند.
از آغاز تا پایان این آیین فرخنده، آهنگ‌ های شاد نواخته می‌ شود.
و مردم، با شادی، شکوه شعله‌ ورشدن آتش جشن سده را جشن می‌گیرند. و در پایان دیده می‌ شود که روشنایی آتش سده در مبارزه با تاریکی شب، پیروز می‌ شود.


عنصر اصلی این مراسم بر افروختن اتش سرخ بوده است.

آتش نزد ایرانیان نمادِ:

? روشنی
? پاکی و طراوت
? سازندگی و زندگی و تندرستی
?و بارزترین نماد خداوند در روی زمین است.
?آتش، برای دور کردن و مهار ِاهریمن یا اندیشه‌ های بد و نادرست بوده است، بر این باور که می‌بایست آتش و روشنایی اهورایی را در دلِ خود روشن کنیم و با دریافت این فروغ الهی، و با اندیشه ی نیک، گفتار و کردارِنیک، در راه آبادانی و شادمانی جهانیان کوشا باشیم.


? واژه «سوری» به معنی «سرخ» به آتش اشاره دارد.
سور در مفهوم ِ«میهمانی» هم در فارسی به‌کار رفته است.
بر پا داشتن آتش در این روز نیز گونه‌ ای «گرم کردن جهان»، و «زودودن سرما و پژمردگی و بدی» از تن بوده است.


یکی از جنبه‌ های تقدس آتش پاک‌ نمودن بیماری‌ ها و دور کردن ارواح بد (به تعبیر آن روزگار) بوده است.
برای نمونه در صورت سرایت طاعون رخت و ابزار بیمار را در آتش می‌ ریختند تا از بدی‌ ها پاک شود.
همین امروز هم رسم اسفند دود کردن در خانه رواست (برای زدودن شرّ، بیماری و چشم زخم) که بازمانده از گذشته است.
همچنین پریدن از روی آتش می‌ توانسته با فلسفه ی «پاک کردن نفس» صورت گرفته باشد.


برخی از آیین‌های جشن سوری:

? بوته افروزی
? آب پاشی و آب بازی
? فالگوش نشینی
? قاشق ‌زنی
? کوزه‌ شکنی
? فال کوزه
? آش چهارشنبه‌ سوری
? آجیل مشگل ‌گشا
? شال ‌اندازی
? شیر سنگی (توپ مروارید) و …
? اهدای نذوزات، جهت اموات دادن
? اتش افروختن بر بام ها

می‌باشد.

آیین فالگوش نشینی در شب چهارشنبه سوری بدین صورت بوده که جوانان به زیر بام در جاهای خلوت می ایستادند به امید اینکه در چنین ایام که فروهر ها به زمین نزول کرده و میان خان و مان خود وارد شده اند، انان را به نجوا از اینده شان اگاه سازند. چون بر آن بودند که ارواح از اینده اطلاع دارند، و امروزه این رسم و سنّت به شکل فال گوش ایستادن
دوشیزگان باقی ماند است.

نوشته‌های مشابه

2 دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید