مراقبه درون نگری چیست و چگونه انجام می شود؟

چگونه با تکیه بر درون نگری مراقبه کنیم؟

درون نگری یکی از راه‌های خودشناسی است و روش‌های متفاوتی همچون یوگا، ریلکسیشن و یا کمک گرفتن از یک درمانگر می‌توانند در مسیر درون نگری به ما کمک کنند. یکی از شناخته‌ شده‌ ترین روش‌ها برای انجام این فعالیت، مراقبه است. زیرا با مراقبه می‌توانیم بر درون خود متمرکز شویم و ماهیت وجودی خود را درک کنیم. بنابراین یک مراقبه درون نگرانه سعی دارد شناخت بهتری از بدن مان، واکنش‌ های جسمی‌ مان، احساسات، ادراکات، باورها و مواردی که نفس ما از آن تغذیه می‌کند، به ما ارائه دهد.

در طی مراقبه درون نگری با مشاهده دقیق و بی‌ طرفانه ی آنچه درونمان می‌گذرد، به تصاویر ذهنی پنهان و روابط علت و معلولی حوادث پی می‌بریم. متوجه می‌شویم چگونه احساساتمان کنترل رفتار ما را در دست گرفته‌ اند و چگونه نیات و افکارمان بر عملکرد روزمره‌ مان تأثیر می‌گذارد. به‌ طور کلی می‌توان گفت در طی یک مراقبه درون نگرانه ما نظاره‌ گر عملکردمان هستیم. عملکرد عاطفی، روانی، جسمی و روحی.

پس قرار نیست فقط بر فعالیت‌هایی که انجام داده‌ ایم یا اتفاقاتی که رخ داده‌ اند، تمرکز کنیم. در واقع ما مشاهده‌ گر چگونگی شکل‌ گیری شخصیت مان و تغییرات آن در شرایط متفاوت خواهیم بود.

چطور مراقبه درون نگری را انجام بدهم؟

انجام دادن مراقبه درون نگری بسیار ساده است. در مکانی آرام قرار بگیرید، ابتدا به نفس کشیدن و حرکت شکم تان در حالت دم و باز دم دقت کنید. عجله نکنید، کم‌کم توجه شما بر یک وضعیت یا حالت درونی، اتفاقی از گذشته، یک احساس خاص و یا به‌ طور کلی چیزی که مربوط به شخص شماست، متمرکز می‌شود.

در این مراقبه شما سوژه ی خودتان هستید! یعنی بر خودتان، عملکردتان و شخصیت تان متمرکز شوید و سعی می کنید آن ها را مشاهده و بررسی کنید. بنابراین وقتی توجه تان به وضعیت خاصی از درون نگری (یک حس، یک خاطره، یک اتفاق، یک مکالمه و…) جلب شد؛ سعی کنید آگاهی تان را در آن نقطه نگه دارید و آن وضعیت را بسط دهید. اجازه بدهید وضعیتی که انتخاب شده بازسازی شود. به‌ عنوان‌ مثال ممکن است ناخودآگاه بر یک خاطره کودکی متمرکز شده باشید. اجازه دهید جزییات آن خاطره تا حد امکان بازسازی شود، احساسات تان را ببینید، به واکنش‌ های بدن تان دقت کنید و سعی کنید در تمام این حالات فقط یک نظاره‌ گر باشید. مانند کسی که در حال تماشای یک فیلم است، خاطره بازسازی‌ شده و وضعیت خودتان را در آن لحظه مشاهده و بررسی کنید.

اگر در طی درون نگری دچار احساسات متناقض یا منفی شدید، سعی کنید تمرکزتان را حفظ کنید. قرار نیست خودتان را قضاوت یا سرزنش کنید. بلکه باید سعی کنید موقعیت پیش‌آمده را بپذیرید و با تغییرات آن همراه شوید. آنچه در حال تجربه کردنش هستید را تحلیل کنید و از خود بپرسید آیا می‌توانم ریشه احساسات منفی را در این اتفاق پیدا کنم؟ آیا احساسات متناقض و آسیب‌ زننده من ربطی به این خاطره یا بخشی از آن دارد؟ چگونه می‌توانم این حس را تغییر بدهم؟ یا رها کنم؟

فواید مراقبه درون نگری

هدف یک مراقبه درون نگری عمیق‌ تر کردن شناخت شما از خودتان است. زیرا می‌تواند با تغییر صورت‌ مسئله، شما را به جواب مناسب و کاربردی برساند. یک مراقبه درون نگری توجه شما را معطوف به سوالاتی که با چه و چگونه شروع می‌شوند، می‌کند. وقتی شما می‌ پرسید چرا در طی یادآوری خاطره کودکی غمگین شدم، توجه تان به سمت بخش‌ های بیرونی وجودتان می‌رود. ممکن است جواب این باشد که همبازی‌ام بدجنس بود! و ممکن است هیچ‌ وقت نتوانید به این سؤال جواب بدهید که به چه دلیل همبازی‌ام با من بدرفتاری می‌کرد. یعنی نتوانید به آنچه در ذهن آن فرد بوده دسترسی داشته باشید.

 اما می‌توانید بر سؤالاتی مانند واکنش من چگونه بود؟ یا چه حسی در آن لحظه داشتم؟ احاطه داشته باشید. به‌ جای اینکه بپرسید چرا نتوانستم شرایط را تغییر دهم، می‌توانید بپرسید چطور می‌توانم در حال حاضر خودم را تغییر دهم تا عملکرد بهتری داشته باشم؟ این زاویه جدید از پرسش در مراقبه درون نگری می تواند نوع آگاهی شما از خودتان و اطرافتان را تغییر دهد و دانش و آگاهی نهفته شما از خودتان را بیدار کند.

تمرین مراقبه درون نگری

می‌توانید این تمرین و مراقبه را هرچند بار که لازم است انجام دهید. تکرار و تمرین این مراقبه به شما کمک می‌کند که با دقت بالاتری بر نقطه‌ای خاص متمرکز شوید، آن را با وضوح بهتری ببینید و قدرت تجزیه‌ وتحلیل بیشتری داشته باشید. اما در هر حال با هر مقدار تکرار، این تمرین می‌تواند سطح آگاهی و تسلط شما بر خودتان و هوشیاری‌ تان را افزایش دهد.

ممکن است از خودتان بپرسید تفاوت بین مراقبه درون نگری و فکر کردن به موضوعات شخصی چیست؟ 

به‌ هر حال هر انسانی در طی  روز بارها آگاهانه به رفتار، ارتباطاتش با دیگران و تصمیم‌هایش فکر می‌کند، بنابراین چه نیازی به انجام این مراقبه یا به‌ طور کلی انجام هر نوع تکنیک و روش درون نگری هست؟ برای پاسخ به این سؤال باید تفاوت بین درون‌نگری و فکر کردن عادی و روزمره  را بررسی کنیم.

تفاوت میان درون نگری و مراقبه درون نگری

وقتی در آینه به خودتان نگاه می‌کنید، بازتابی از تصویر خودتان را می‌ بینید. یعنی شما فکر می‌کنید همان کسی هستید که آینه به شما نشان داده است. رفتار و گفتار شما در طی روز برآمده از افکار، نیات، تربیت و آموزه‌هایی است که درگذشته یاد گرفته‌ اید. بر اساس مثال بالا می‌توان گفت در واقع تصویری که از خودتان دارید و در طی روز به آن مراجعه می‌کنید و فکر می‌کنید، همان افکار و نیات شماست است که به دیگران نشان داده‌اید و آن‌ها همانند آینه آن را به شما نشان می‌دهند. در واقع شما به خودتان فکر نمی‌کنید، بلکه در حال فکر کردن به بازتاب خودتان از دیگران و جهان هستید.

 بنابراین شما در حال دریافت یک امر شخصی نیستید، بلکه حتی کمی با فاصله تر و دورتر، بازتاب آن موضوع را دریافت و ادراک می‌کنید. شما در حال فکر کردن به آن چیزی هستید که دیگران از شما به خودتان بازتاب داده‌اند. اما به هنگام انجام مراقبه درون نگری بازتابی در کار نیست. شما مستقیماً به سمت هدف، نیت، رفتار و… درونتان حرکت می‌کنید. درواقع شما به سمت ریشه و مبدأ می‌روید و به همین دلیل می‌توانید تغییرات لازم را ایجاد کنید یا از یک وضعیت ناراحت‌کننده رها شوید یا راه‌حل مناسبی برای یک موقعیت پیدا کنید.

برای ثبت نام در دوره مراقبه راستمرد با آیدی تلگرام Rast_ham@ تماس بگیرید.

برگرفته از:

https://medium.com/@nicolasmemel/introspection-challenge-am%C3%A9liorer-sa-conscience-de-soi-en-30-jours-pour-une-vie-plus-%C3%A9panouie-5b05d4999e5a

https://harmoniecroissance.com/vipassana-changer-par-lobservation-de-soi/

https://fr.sawakinome.com/articles/behaviour/difference-between-reflection-and-introspection.html